Bạn đang chuẩn bị cho một chuyến du lịch hay công tác trong nước và băn khoăn không biết nên mang theo giấy tờ gì? Câu hỏi “liệu Bay Trong Nước Có Cần Hộ Chiếu Không?” là một trong những thắc mắc phổ biến nhất, gây ra không ít lo lắng cho hành khách, đặc biệt là những người lần đầu đi máy bay. Có người nói chỉ cần Căn cước công dân là đủ, người khác lại khuyên nên mang theo hộ chiếu cho chắc. Vậy đâu mới là thông tin chính xác?
Bài viết này sẽ là kim chỉ nam toàn diện, giải đáp tất tần tật mọi thắc mắc của bạn. Chúng tôi sẽ cùng nhau làm rõ quy định của pháp luật, liệt kê các loại giấy tờ hợp lệ, hướng dẫn xử lý các tình huống phát sinh và chia sẻ những mẹo hữu ích để bạn có một chuyến bay nội địa suôn sẻ, không còn phải loay hoay vì thủ tục giấy tờ.
Quy định chính thức: Bay trong nước có cần hộ chiếu không?
Câu trả lời ngắn gọn và chính xác nhất là: KHÔNG BẮT BUỘC.
Để hiểu rõ hơn, chúng ta hãy cùng xem xét quy định chính thức từ cơ quan chức năng. Theo Phụ lục XIV ban hành kèm theo Thông tư số 13/2019/TT-BGTVT của Bộ Giao thông Vận tải (được sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư số 41/2020/TT-BGTVT), hành khách khi làm thủ tục đi tàu bay trên các chuyến bay nội địa phải xuất trình một trong các loại giấy tờ tùy thân có giá trị pháp lý.
Điều này có nghĩa là, hộ chiếu (passport) chỉ là một trong nhiều lựa chọn giấy tờ mà bạn có thể sử dụng. Bạn hoàn toàn có thể dùng các loại giấy tờ khác thay thế, miễn là chúng còn hiệu lực và đáp ứng đủ điều kiện của hãng hàng không và an ninh sân bay.
Như vậy, bạn không cần phải lo lắng nếu không có hộ chiếu hoặc hộ chiếu đã hết hạn khi thực hiện các chuyến bay trong lãnh thổ Việt Nam. Thay vào đó, hãy đảm bảo bạn có ít nhất một trong các loại giấy tờ hợp lệ được liệt kê ngay dưới đây.
Danh sách giấy tờ tùy thân hợp lệ thay thế hộ chiếu khi bay nội địa
Để tiện cho việc chuẩn bị, chúng tôi đã tổng hợp và phân loại chi tiết các loại giấy tờ được chấp nhận khi làm thủ tục bay nội địa tại Việt Nam.
Đối với hành khách từ 14 tuổi trở lên (mang quốc tịch Việt Nam)
Nếu bạn là công dân Việt Nam từ đủ 14 tuổi trở lên, bạn có thể xuất trình một trong những giấy tờ sau:
- Căn cước công dân (CCCD): Đây là loại giấy tờ phổ biến và được khuyến khích sử dụng nhất hiện nay. Bao gồm cả CCCD mã vạch và CCCD gắn chip.
- Chứng minh nhân dân (CMND): Vẫn được chấp nhận nếu còn trong thời hạn sử dụng (15 năm kể từ ngày cấp).
- Hộ chiếu: Hộ chiếu quốc gia hoặc giấy thông hành.
- Giấy phép lái xe (GPLX): Giấy phép lái xe ô tô, mô tô do Việt Nam cấp.
- Thẻ Đại biểu Quốc hội.
- Thẻ Đảng viên.
- Thẻ Nhà báo.
- Thẻ của Ủy ban An ninh hàng không dân dụng quốc gia.
- Thẻ kiểm soát an ninh cảng hàng không, sân bay; thẻ nhận dạng của các hãng hàng không Việt Nam.
- Giấy chứng nhận của các lực lượng vũ trang: Giấy chứng nhận công an nhân dân, quân đội nhân dân.
- Tài khoản định danh điện tử mức độ 2 (VNeID): Đây là một phương thức xác thực mới nhưng vô cùng tiện lợi. Hành khách có thể xuất trình thông tin trên ứng dụng VNeID để làm thủ tục thay cho giấy tờ vật lý.
Lưu ý quan trọng: Tất cả các giấy tờ nêu trên phải là bản chính và còn giá trị sử dụng. Bản photo, kể cả có công chứng, đều không được chấp nhận (ngoại trừ một số trường hợp đặc biệt đối với giấy khai sinh của trẻ em).
Đối với trẻ em dưới 14 tuổi
Trẻ em dưới 14 tuổi chưa được cấp CCCD, do đó, giấy tờ cần thiết sẽ khác với người lớn:
- Giấy khai sinh (bản chính hoặc bản sao trích lục): Đây là giấy tờ bắt buộc. Đối với bản sao, phải là bản được cấp từ sổ gốc (trích lục), không chấp nhận bản photo công chứng thông thường.
- Hộ chiếu riêng: Nếu trẻ có hộ chiếu riêng còn hạn sử dụng.
- Hộ chiếu của cha/mẹ/người giám hộ: Nếu trẻ em được ghi tên chung trong hộ chiếu của người đi cùng.
Trường hợp đặc biệt:
Nếu trẻ em dưới 14 tuổi đi máy bay một mình (dịch vụ trẻ em đi một mình của hãng bay) hoặc không đi cùng cha mẹ đẻ, ngoài Giấy khai sinh, cần phải có Giấy ủy quyền của cha mẹ hoặc người giám hộ hợp pháp, được xác nhận bởi chính quyền địa phương.
Danh sách các loại giấy tờ tùy thân hợp lệ khi bay nội địa Việt Nam không cần hộ chiếu cho người lớn và trẻ em.
Đối với hành khách mang quốc tịch nước ngoài
Hành khách là người nước ngoài bay các chặng nội địa tại Việt Nam bắt buộc phải xuất trình:
- Hộ chiếu nước ngoài (Passport): Hoặc giấy tờ có giá trị đi lại quốc tế (như Laissez-passer của Liên Hợp Quốc).
- Giấy tờ cư trú tại Việt Nam: Thẻ thường trú, thẻ tạm trú (nếu có, đi kèm với hộ chiếu).
Đối với nhóm đối tượng này, hộ chiếu là giấy tờ gần như bắt buộc và không thể thay thế bằng các loại giấy tờ khác như giấy phép lái xe do Việt Nam cấp.
Những lưu ý “vàng” về giấy tờ khi làm thủ tục bay nội địa
Việc biết bay trong nước có cần hộ chiếu không là chưa đủ, bạn cần nắm rõ những quy định chi tiết về tính hợp lệ của giấy tờ để tránh những rắc rối không đáng có.
Kiểm tra tính hợp lệ và thời hạn của giấy tờ
Đây là lỗi phổ biến nhất khiến nhiều hành khách bị từ chối bay. Hãy đảm bảo giấy tờ của bạn:
- Còn hạn sử dụng: Đặc biệt lưu ý với CMND (chỉ có hạn 15 năm), Giấy phép lái xe, Hộ chiếu. CCCD gắn chip hiện không ghi thời hạn trên thẻ nhưng sẽ có quy định về độ tuổi phải đổi thẻ.
- Thông tin rõ ràng: Ảnh, chữ và số trên giấy tờ phải rõ nét, không bị mờ, nhòe, tẩy xóa, bong tróc.
- Không bị rách nát, hư hỏng: Giấy tờ bị rách, chắp vá, hay ép dẻo, ép lụa lại làm biến dạng thông tin có thể không được chấp nhận.
Sử dụng VNeID: Cần chuẩn bị gì?
Sử dụng VNeID để làm thủ tục bay đang ngày càng phổ biến vì sự tiện lợi. Tuy nhiên, để quá trình diễn ra suôn sẻ, bạn cần:
- Đảm bảo là tài khoản mức độ 2: Chỉ có tài khoản định danh điện tử mức độ 2 mới có giá trị tương đương CCCD vật lý và được chấp nhận cho thủ tục bay. Mức độ 1 không đủ điều kiện.
- Sạc đầy pin điện thoại: Sân bay đông đúc và bạn có thể phải chờ đợi. Một chiếc điện thoại hết pin đúng lúc làm thủ tục sẽ là một thảm họa.
- Mở sẵn ứng dụng: Khi gần đến lượt mình, hãy mở sẵn ứng dụng VNeID và đăng nhập để nhân viên an ninh và hãng bay có thể kiểm tra nhanh chóng, tránh làm mất thời gian của bạn và người khác.
Tên trên vé máy bay và giấy tờ phải TRÙNG KHỚP TUYỆT ĐỐI
Đây là quy tắc bất di bất dịch. Tên của bạn trên vé máy bay phải khớp từng ký tự với tên trên giấy tờ tùy thân. Các lỗi sai thường gặp:
- Thiếu tên đệm (ví dụ: NGUYEN VAN AN thay vì NGUYEN A).
- Sai thứ tự họ và tên.
- Gõ sai chữ cái (ví dụ: THY thay vì THY).
Ngay khi phát hiện sai sót, hãy liên hệ ngay với hãng hàng không hoặc đại lý nơi bạn mua vé để được hỗ trợ sửa đổi. Việc sửa tên tại sân bay thường rất phức tạp, tốn kém và thậm chí không thể thực hiện được.
Lời khuyên từ chuyên viên làm thủ tục hàng không
Với kinh nghiệm hỗ trợ hàng ngàn hành khách, các chuyên viên thủ tục tại sân bay khuyên bạn:
- Ưu tiên sử dụng CCCD gắn chip: Đây là loại giấy tờ có tính bảo mật cao, tích hợp nhiều thông tin và được chấp nhận rộng rãi nhất.
- Luôn có phương án dự phòng: Chụp ảnh các giấy tờ quan trọng và lưu trong điện thoại. Dù bản ảnh không dùng để làm thủ tục được, nhưng nó sẽ giúp ích trong trường hợp bạn cần khai báo thông tin khi mất giấy tờ.
- Đến sân bay sớm: Đặc biệt là vào các dịp lễ, Tết. Việc đến sớm cho bạn thời gian để xử lý các vấn đề phát sinh nếu có.
Xử lý tình huống: Khi bạn quên hoặc mất giấy tờ tùy thân tại sân bay
Đây là tình huống không ai mong muốn nhưng hoàn toàn có thể xảy ra. Nếu bạn rơi vào trường hợp này, đừng quá hoảng sợ. Vẫn có một giải pháp cuối cùng, đó là làm “Giấy xác nhận nhân thân”.
Giấy này do công an phường, xã nơi bạn cư trú hoặc nơi có sân bay xác nhận, có giá trị thay thế giấy tờ tùy thân để thực hiện chuyến bay. Quy trình thực hiện như sau:
- Liên hệ đại diện hãng hàng không: Đầu tiên, hãy đến quầy của hãng bay bạn đi để thông báo tình hình. Họ sẽ cung cấp cho bạn một mẫu đơn để điền thông tin.
- Đến đồn Công an tại sân bay: Hầu hết các sân bay lớn ở Việt Nam đều có đồn công an hoặc văn phòng của lực lượng an ninh. Bạn cần đến đó để xin xác nhận.
- Thủ tục xác nhận: Bạn sẽ cần điền vào mẫu đơn được cấp, dán ảnh thẻ 4×6 (nền trắng, chụp gần nhất), và cung cấp các thông tin cá nhân để công an đối chiếu, xác minh.
- Nhận giấy và quay lại làm thủ tục: Sau khi công an xác nhận và đóng dấu giáp lai lên ảnh, bạn mang giấy này quay lại quầy thủ tục của hãng để tiếp tục hành trình.
Cảnh báo: Quá trình này tốn khá nhiều thời gian và công sức. Giấy xác nhận nhân thân thường chỉ có giá trị trong vòng 24 giờ và chỉ cho một chuyến bay duy nhất. Do đó, hãy xem đây là phương án cuối cùng và luôn kiểm tra kỹ giấy tờ trước khi ra sân bay.
Hướng dẫn các bước làm giấy xác nhận nhân thân tại sân bay khi quên giấy tờ bay nội địa, không cần hộ chiếu.
Câu hỏi thường gặp (FAQs) về việc bay trong nước có cần hộ chiếu không
Dưới đây là một số câu hỏi nhanh và câu trả lời ngắn gọn cho những thắc mắc phổ biến nhất.
1. Chứng minh nhân dân cũ (9 số) còn hạn sử dụng có được bay không?
Có. Miễn là CMND của bạn được cấp chưa quá 15 năm tính đến ngày bay và còn nguyên vẹn, rõ số, rõ ảnh thì vẫn hoàn toàn hợp lệ.
2. Dùng bản photo công chứng của CCCD hoặc Giấy khai sinh được không?
Không. Đối với CCCD, CMND, GPLX, bạn bắt buộc phải dùng bản chính. Đối với Giấy khai sinh của trẻ em, bạn có thể dùng bản sao trích lục từ sổ gốc (có dấu đỏ), không phải bản photo công chứng thông thường.
3. Tài khoản VNeID mức độ 1 có dùng để đi máy bay được không?
Không. Theo quy định hiện hành, chỉ có tài khoản định danh điện tử mức độ 2 mới có giá trị pháp lý tương đương thẻ CCCD vật lý và được chấp nhận cho thủ tục hàng không.
4. Trẻ em dưới 14 tuổi đi cùng ông bà thì cần giấy tờ gì?
Trẻ cần có Giấy khai sinh (bản chính hoặc bản sao trích lục). Quan trọng nhất, phải có Giấy ủy quyền của cả cha và mẹ (hoặc người giám hộ hợp pháp) cho phép ông bà đi cùng cháu, có xác nhận của chính quyền địa phương.
5. Tên trên vé máy bay của tôi bị sai một ký tự nhỏ, có sao không?
Có thể có vấn đề. Tùy thuộc vào chính sách của từng hãng hàng không và mức độ sai sót. Tốt nhất, hãy liên hệ ngay với hãng bay hoặc đại lý bán vé để được tư vấn và hỗ trợ sửa đổi sớm nhất có thể, tránh rủi ro bị từ chối làm thủ tục tại sân bay.
Kết luận
Tóm lại, câu trả lời cho câu hỏi bay trong nước có cần hộ chiếu không là KHÔNG BẮT BUỘC. Bạn có rất nhiều lựa chọn giấy tờ thay thế tiện lợi khác như Căn cước công dân gắn chip, Giấy phép lái xe, và đặc biệt là tài khoản định danh điện tử VNeID mức độ 2.
Điều quan trọng nhất không phải là bạn mang theo loại giấy tờ nào, mà là giấy tờ đó phải hợp lệ: còn hạn sử dụng, thông tin rõ ràng, không hư hỏng và quan trọng là tên trên giấy tờ phải khớp hoàn toàn với tên trên vé máy bay. Hy vọng rằng với những thông tin chi tiết và hướng dẫn cụ thể trong bài viết này, bạn đã có thể tự tin chuẩn bị cho chuyến đi sắp tới. Hãy kiểm tra kỹ giấy tờ trước mỗi chuyến đi để hành trình của bạn luôn suôn sẻ và trọn vẹn.